Gimnazija u Kraljevu – 2002.

autori: Ana Stojadinović, Božidar Manić, Igor Pavlović i Ivan Torlaković

A U T O R S K I     K O N C E P T

Predložena lokacija za gimnaziju nalazi se na veoma atraktivnoj (istaknutoj) poziciji, na rubu gradskog tkiva Kraljeva, uz severnu obalu Ibra, na samom ulazu u centralnu zonu grada. Na zgradu se nailazi pri ulazu u grad preko Ibra i stiče prvi utisak o gradu. Zato je autorski tim vodio računa o karakteru arhitekture koja treba da sadrži i dozu reprezentativnosti. Ugao je naglašen isturenim stepeništem i linijom krova, kojima se raščlanjuju različito tretirane južna i istočna fasada. Istočna fasada, sa naglašenim horizontalama brisoleja ispred staklene opne fiskulturne sale odgovara jako prometnoj, bučnoj i zagađenoj Pljakinoj ulici koja vodi prema mostu i pijaci. U oblikovnom smislu, ona asocira na bedem nekadašnjeg utvrđenja, koji se pružao upravo tim pravcem. Međutim, taj bedem je sada transparentan – preko staklene fiskulturne sale ostvaren je kontakt hola gimnazije sa parkom iza Pljakine ulice.

Koncept osnovne postavke rešenja oslanja se na urbanističko – istorijsko nasleđe grada Kraljeva, koje karakteriše ortogonalna ulična mreža i zatvoren pravilni blokovski sistem izgradnje. Otuda ideja o zatvaranju škole oko hola i upisivanju novog zatvorenog bloka u tkivo grada. Razuđeni, paviljonski sistemi jednostavno ne odgovaraju karakteru okruženja. Zahtevan kapacitet škole takođe se najbolje zadovoljava ovakvom zatvorenom strukturom.

U razrešavanju funkcije objekta pre svega se vodilo računa o obezbeđivanju uslova za kvalitetno izvođenje nastave. Zato je najveći broj učionica (šesnaest) orijentisan prema školskom dvorištu – danas parku, gde će zaklonjenost od buke i zagađenja i parkovsko okruženje u najvećoj meri doprineti kvalitetnom izvođenju nastave.

Prema prometnoj Pljakinoj ulici orijentisana je fiskulturna sala, čime se ostvaruje njena idealna pozicija – u pravcu sever-jug. Dvanaest učionica orjentisano je prema jugu – one su zaštićene od sunca brisolejima i povlačenjem od linije rešetke koja prihvata četiri isturene učionice. Na severnoj strani su trpezarija i ekonomski blok, upravne prostorije i na drugom spratu četiri učionice.

Razlika u veličini učionica ostvarena je njihovim isturanjem ispred osnovnog fasadnog platna. Završna obrada njihovih kubusa je drvo. Na južnoj fasadi oni su prihvaćeni čeličnom rešetkom čiji raster odgovara rasporedu učionica. Na zapadnoj strani, bočne strane kubusa su bojene jarkom crvenom. To su fini akcenti na mirnoj dvorišnoj fasadi, prelomljenoj samo na poziciji glavnog ulaza.

Sve prostorije gimnazije okupljene su oko centralnog hola. Hol je prozračan i svetao. Iz njega se, preko transparentne opne fiskulturne sale, pruža pogled na park preko Pljakine ulice.

Krov hola izdignut je u odnosu na krov traktova sa učionicama – tako je hol bazilikalno osvetljen sa svih strana. Zenitalno osvetljenje dolazi iznad ulaznog dela kvadratnog hola, iznad koga je mondrianovskim rasterom krov izdeljen na polja sa staklima različite boje, teksture i providnosti.

Nastavnim prostorijama pristupa se sa galerija, a duž fiskulturne sale nalazi se rampa sa koje se mogu posmatrati i sportska dešavanja. Brza komunikacija omogućena je dvema stepeništima.

Pomeren od ulaza, slobodno postavljen, u holu se nalazi blok prostorija za aktivnosti učenika – svečana sala, koja se može prema potrebi povezati sa holom, biblioteka i čitaonica. To je prozračni kubus koji se sagledava iz svake tačke hola i galerija.

U konstruktivnom smislu razdvojeni su: traktovi sa učionicama, fiskulturna sala i hol.

Konstrukcija traktova sa učionicama je masivna betonska, sa poprečnim nosećim zidovima i rasponima do 8,4m. Galerije su oslonjene na grede konzolno prepuštene iz zidova.

Konstrukciju fiskulturne sale čine betonski stubovi i LLD nosači raspona 16m.

Konstrukcija hola je skeletna, sa čeličnim stubovima ispunjenim betonom. Rasponi od 20m premošćeni su rešetkastim nosačima čiji donji pojas čini liniju krova.